| پدران ما |
قال رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) : انا و علي ابوا هذه الامة
در روايتي از پيامبر اكرم(ص) آمده: من و علي پدران اين امت هستيم.
شرح حديث: معني لغوي «اب» در كتب لغت مجمع البحرين اب را «پدر» معني كرده و گفته است: عرب، گاهي به عمو هم پدر مي‌گويد.راغب اصفهاني مي‌گويد:
«الاب الوالد، و يسمّي كل من كان سببا في ايجاد شيء او اصلاحه او ظهوره ابا…» سپس به همين حديث اشاره مي‌كند: «و روي انه ـ صلّي الله عليه و آله ـ قال لعليّ ـ عليه السّلام ـ انا و انت ابوا هذه الامّة»؛ اب، پدر است و هر كس كه سبب ايجاد يا اصلاح يا بروز چيزي باشد پدر آن چيز خوانده مي‌شود…
و روايت شده كه پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ به علي ـ عليه السّلام ـ فرمود: من و تو پدران اين امتيم» و بعد مي‌گويد: ابوالحرب به برافروزنده جنگ، و ابوالاضياف به رسيدگي كننده به امور ميهمانان گفته مي‌شود.
امت در حديث فوق معني «پدر» را و تفاوت آن را با پدر جسماني كاملاً روشن مي‌كند قرآن كريم پدري جسماني پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ را نفي مي‌كند.
امت، نقطة شروعي در تكوّن خود دارد و بايد كسي سنگ بناي امت را بنهد. درباره پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ و نقش اوليه ايشان در اين تكوّن مطلب بسيار روشن است.
امير مؤمنان ـ عليه السّلام ـ دربارة همين جلوداري مي‌فرمايد: كسي از من پيش‌تر و متقدم نيست مگر احمد.
مهم بيان پيامبر در نقش امير المؤمنين ـ عليه السّلام ـ است. رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ در اين تعبير محبّت آميز و سرشار از عطوفت ناگفته اشاره مي‌كنند که اگر علي ـ عليه السّلام ـ در ليلة المبيت نبود، اگر علي ـ عليه السّلام ـ در جنگ احد و خيبر و احزاب نبود، اين امت واحده شكل نمي‌گرفت. اين نكته اجتماعي و سياسي در نقش پدري بر امّت ظاهر مي شود كه در آخرت هم به شفاعت و… منتهي مي‌شود.
نكته‌هاي عاطفي و فردي ديگري هم در پدري پيامبر و اميرمؤمنان ـ عليه السّلام ـ هست كه به برخي اشاره مي‌گردد.
الف. پدري از چند جهت مورد كاربرد است كه به برخي اشاره مي‌شود:
1. شناسايي، مي‌گويند فلاني پدر فلاني است، تا افراد و قبايل و نژادها و… شناسايي شوند. پيامبر و اميرمؤمنان ـ عليهما السّلام ـ هم اسباب شناسايي مايند و ما در دنيا و آخرت به وسيله ايشان شناخته مي‌شويم.
2 .حقوقي،كه بيانگر حقوقي است كه پدر و مادر و فرزندان بر يكديگر دارند و نيز مسئوليت‌هاي متقابل، که پيداست كه آن دو بزرگوار حق اطاعت دارند و وظيفة هدايت ما هم از طرف خداي متعال به عهده ايشان است و ما هم در صورت انجام وظيفه پيروي استحقاق شفاعت و حمايت از سوي ايشان را پيدا مي‌كنيم.
3 .عاطفي، كه بسيار پرواضح است، حتي بيش از پدر و مادر به ما عطوفت دارند و اَولي بالمؤمنين هستند.
ب. از آن جا كه ما بالفطرة، معني پدر و مادري را مي‌فهميم و وظايف‌مان را به گردن مي‌گيريم. اين تعبير كمك مي‌كند كه نحوه ارتباط شخصيت خودمان را با پيامبر و امامان بفهميم و از نزديكترين راه (راه فطرت) در برابر ايشان احساس وظيفه كنيم.
ج. اساساً احترام و احسان به پدر و مادر جسماني، خود بهترين تمرين براي اطاعت از پيامبر و امام ـ عليهم السّلام ـ است و حتي كوتاهي در امر پدر و مادر باعث غضب و ناراحتي ايشان مي‌گردد و براي تقويت روحيه احسان به پدر و مادر تأمل در سيره و گفتار معصومان ـ عليهم السّلام ـ لازم است.
معرفي منابع:
1ـ بحارالانوار، محمد باقر مجلسي، ج36، ص5.
[1] . مجلسي، محمدباقر، بحار الانوار، تهران، اسلاميه، چاپ بيست و سوم، 1385ق، ج36، ص5 و 275.
[2] . ر.ك: همين دو باب بحارالانوار، ج23، ص 5 و 257.
#وبلاگ #حضرت #علی #علیه #السلام
#علی #تاجی
فرم در حال بارگذاری ...
