مقتدى صدر طی بیانیه ای از شیعیان خواست، صبح عاشورا با حضور گسترده در حرم امام حسین، بر سر خود قمه بزنند و دشمنان امام را عصبانى کنند…
تحلیلی بر دستور خیانت آمیز اخیر مقتدی صدر برای قمه زنی
دستور اخیر مقتدی صدر برای تشویق به قمهزنی گسترده در عاشورا، فراتر از یک توصیه مذهبی، حرکتی استراتژیک در بحبوحه افول نفوذ سیاسی اوست.
صدر که پس از خروج از پارلمان و شکست در تشکیل دولت، پایگاه قدرت سنتی خود را در خطر میبیند، با احیای نمادهای افراطی عزاداری تلاش میکند هویت “رهبر مقاومت” را بازسازی کند.
این اقدام در واقع پاسخی تهاجمی به رقبای قدرتمندی مانند حشد الشعبی است که با تسلط بر حرمهای مقدس، جایگاه سنتی صدر را در مراسم عاشورا به چالش کشیدهاند. او با شعار عمداً مبهم «عصبانى کردن دشمنان امام» دولت عراق، جریانهای شیعی رقیب و قدرتهای خارجی را در یک مجموعه دشمنتراشی قرار میدهد تا خشونت فرقهای را مشروع جلوه دهد.
در لایهای عمیقتر، صدر از نارضایتی جوانان حاشیهنشین شهرک صدر - که با بیکاری 35٪ و فقر فزاینده دست به گریبانند - سوءاستفاده میکند. او خشم اقتصادی این قشر را به کانال خشونت نمادین هدایت میکند تا شکست خود در بهبود معیشت را، پشت عاطفهگرایی مذهبی پنهان سازد.
این تاکتیک همزمان محاسبات منطقهای را پیش میبرد: از یک سو با ایجاد آتشبس فرقهای، برای ایران پیام ضمنی میفرستد که قابلیت ایجاد بیثباتی را دارد و از سوی دیگر با نمایش هرجومرج، به آمریکا یادآوری میکند که خروج نیروها میتواند عراق را به ورطه آشوب بکشاند.
این بازی دوگانه موقعیت چانهزنی او را در مذاکرات پشت پرده تقویت میکند.
اما پیامدهای این استراتژی ویرانگر است. تقدیس خودزنیِ خیابانی، ذهنیت جامعه را برای پذیرش خشونت علیه “دیگری” آماده میسازد.
شعارهای قطبیساز صدر نیز سنیهای معتدل را به “همدست تروریستها” و شیعیان منتقد را به “بیغیرتان” تبدیل میکند و گفتوگوی مذهبی را در شهرهای مختلطی مانند دیالی نابود میسازد.
در نهایت این چرخه معیوب، دولت مرکزی را تضعیف کرده و بهانهای برای تداوم حضور بازیگران خارجی فراهم میکند - دقیقاً همان شرایطی که رهبران افراطی مانند صدر در آن رشد میکنند.
نکته تراژیک اینجاست که صدر در تضاد آشکار با فتوای مرجع خود، آیتالله حائری، عمل میکند که قمهزنی را حرام و وهنآور میداند.
این تناقض نشان میدهد هدف اصلی او نه احیای سنتهای دینی، بلکه حفظ قدرت به هر قیمتی است.
تنها راه شکستن این چرخه شوم، مقاومت روحانیت میانهرو در برابر تقدیس خشونت و هدایت انرژی جوانان به اقدامات سازندهای مانند اهدای خون یا بازسازی مناطق جنگزده است - اقدامی که صدر با آگاهی کامل از تضعیف پایههای قدرت خود، آن را برنمیتابد.
@khabarehowzeh